آنچه می آموزید:

تامین اعتبار مورد نیاز طرح های بزرگ ملی برای جذب سرمایه های تامین داخلی  و خارجی و همچنین سبک سازی تعهدات دولتی در سرمایه گذاری طرح های بزرگ سبب گردیده است تا با توجه نوع و شیوه ی تامین اعتبار طرحها و پروژه های بزرگ قرارداد هاي نوين مهندسي ( N.E.C ) ایجاد شود.

1-قرارداد بيع متقابل (Buy Back )

    سرمايه گذار خارجي  منابع مالي طرح اعم از وجوه نقدي يا کالاي مورد نياز طرح را تأمين کرده و پس از اجراي و راه اندازي آن انتقال تکنولوژي را نيز بر عهده دارد. سرمایه گذار بازگشت سرمايه و سود آن را از طريق دريافت محصول توليدي و يا فروش آن انجام مي دهد. اين روش بيشتر در استخراج معادن ، اکتشاف نفت و احداث کارخانه فن آوري پالايشگاه و مجتمع هاي پتروشيمي کاربرد دارد. در اين روش سرمايه گذار خارجي موافقت مي نمايد به عنوان پيمانکار انجام کار را به عهده گرفته و پس از شروع بهره برداري طرح، بهاي آن را با خريد محصولات توليدي وصول نمايد.

مهمترين شرطي که معمولاً در يک قرارداد بيع متقابل گنجانده مي شود شرط مطلوبترين مشتري يا شرط M . F .C  ( Most Favoured Customer ) مي باشد که طبق آن کارفرما مطلوبترين قيمتي که براي مشتري ديگر در شرايط مشابه منظور ميکند براي پيمانکار در نظر مي گيرد. قرارداد بيع متقابل بر استقراض خارجي ارجح مي باشد ، زيرا باز پرداخت از محل فروش توليدات در مرحله بهره برداري را شرط عقد قرارداد مي داند، در واقع پيشنهاد کننده قرارداد بدهکار نمي باشد.

2-قرارداد ساخت ، بهره برداري و انتقال يا B . O .T

      ( Build – operate – Transfer ) : اين روش در سال هاي اخير به عنوان يکي از روش هاي پذيرفته شده براي مشارکت بخش خصوصي در توسعه پروژه هاي صنعتي و زير بنايي در سطح جهاني شناخته شده است. کشورهای مختلف توسعه يافته و در حال توسعه B . O .T  رابه عنوان روشي مناسب  براي سرمايه گذاري و ساخت سريع پروژه هاي زير بنايي که به شدت مورد نياز مي باشد می شناسند.

از ويژگي هاي اين روش انتقال بارقابل توجه  مالي  و اجرايي پروژه به بخش خصوصي و تقسيم ريسک هاي پروژه بين بخش دولتي و خصوصي مي باشد. در فرايند اجراي پروژه به روش B . O .T پس از اعلام درخواست کارفرما براي احداث پروژه اي به یک شرکت سرمايه گذار متعلق به بخش خصوصي مجوز لازم براي اجراي بهره برداري از تأسيساتي را دريافت مي‌نمايد که معمولاً قبل از آن توسط ساختار دولتي اجرا و بهره برداري مي شده است شرکت سرمايه گذار مسئول تأمين منابع مالي پروژه و همچنين طراحي و ساخت آن مي باشد، در این روش، یک شرکت مشخص، فرایند ساخت و بهره‌برداری پروژه‌ای را به‌مدت معینی به‌عهده می‌گیرد و سپس، پس از طی آن مدت و کسب درآمد لازم، طرح را به کارفرما انتقال می‌دهد.

3-قرارداد ساخت (اجرا)، تملک ، بهره برداري (B . O .O )يا Build – Own -Operate

دراين روش سرمايه گذار(بخش خصوصي) ، نسبت به ساخت ، تملک ، راه اندازي (بهره برداري) و نگهداري پروژه براي هميشه اقدام مي نمايد. به اين معني که تعهدي براي انتقال پروژه ساخته شده به کارفرما را ندارد. سرمايه گذار درآمد حاصل از اجراي پروژه را به منظور کسب سرمايه اوليه خود و سود آن را جمع آوري مي نمايد. همچنين در اين روش دولت مي تواند نسبت به خريد محصول و يا خدمات ناشي از قرارداد اقدام نمايد. صاحب اصلي پروژه بصورت مشتري يا خريدار نهايي پروژه باقي مي ماند. مدت سرمايه گذاري در اين روش با توجه به اينکه تأسيسات ساخته شده در تملک سرمايه گذار است مي تواند نامحدودباشد.

4- قرارداد ساخت ،تملک بهره برداري واگذاري (انتقال) B.O.O.T

( Build- Own- Operate- Transfer ) :در اين روش سرمايه گذار بخش خصوصي ، سرمايه لازم جهت اجراي پروژه را تأمين نموده و بهره برداري از پروژه را براي مدت معين (معمولاً بين 15 تا 30 سال) برعهده مي گيرد و پس از آن تاسيسات احداثي را به صاحبان اصلي منتقل مي نمايد. در اين روش اجراي پروژه ها فشار مالي وارد بر ارگان هاي دولتي را کاهش داده و امکان بهره برداري ارائه خدمات مورد نياز بر اساس ديدگاه اقتصادي را فراهم مي سازد.

5-قرارداد ساخت ، انتقال ، بهره برداري (B.T.O ) يا Build Transfer Operate

در اين روش دارایی های پروژه در مالکيت صاحبکار اصلي پروژه (بخش دولتي )باقي مي ماند و سرمايه گذار بخش خصوصي با لحاظ نمودن ريسک ها و مخاطرات ناشي از افزايش هزينه ها پروژه را مي سازد. در دوره بهره برداري دولت يک موسسه اجرايي (طرف سوم) را به نمايندگي براي تحويل پروژه معرفي مي نمايد. سرمايه گذار خصوصي پروژه را به اين موسسه (به نمايندگي صاحبکار ) واگذار مي نمايد. و طي توافقنامه اي هزينه هاي مربوط به سرمايه گذاري خود را دريافت مي نمايد. اين روش در ميان کشور هاي خاور ميانه مقبوليت زيادي پيدا کرده است. همچنين مسئولين بخش مخابرات وبرق اين روش را ترجيح  مي دهند.

6-قرارداد ساخت – انتقال فوري (B.T ) يا Build Transfer immediately

در مدل B.T  انتقال تابع پرداخت اقساط قيمت خريد مي باشد. اين نوع قرارداد بر پايه ساخت و انتقال سريع تأسيسات به صاحبکار اصلي در دوران بهره برداري مستقر مي باشد. و بخش خصوصي هزينه هاي مربوط به سرمايه گذاري خود را دريافت مي نمايد.

7- قرارداد ساخت – اجاره – انتقال (B.R.T ) يا Build –Rent – Transfer

در اين روش سرمايه گذار بخش خصوصي نسبت به تأسيات (پروژه) اقدام نموده و صاحبکار (بخش دولتي ) هزينه مربوط به بخش خصوصي را از طريق اجاره دادن پروژه طي يک توافقنامه که شرايط و زمانبندي پرداخت ها در آن منعکس شده است به سرمايه گذار پرداخت مي نمايد.