آنچه می آموزید:

در این پست شیوه ایجاد WBS جدید در نرم افزار پریماورا آموزش داده خواهد شد همانطور که می دانید ساختار شکست کار به عنوان قلب مدیریت پروژه در نظر گرفته می شود و اگر بدرستی تهیه شود هیچ فعالیت اجرایی و هیچ بسته تحویلی فراموش نخواهد شد. علاوه بر این گزارش گیری ها و آنالیزهای بعدی نیز به سادگی و سرعت قابل انجام است.

قبل از ایجاد WBS جدید در نرم افزار پریماورا ابتدا باید بدانید  که WBS چیست؟ 

WBS مخفف Work Breakdown Structure می باشد. همانطور که از نامش مشخص است به معنی ساختار شکست کارها می باشد. تعاریف علمی مختلف از WBS وجود دارد. بر اساس تعریف PMBOK ساختار شکست کار عبارت است از گروه بندی عناصر به شیوهای مبتنی بر اقلام قابل تحویل که محدوده کل پروژه را تعریف و سازماندهی نماید.

برای درک ماهیت ساختار شکست کار سعی می شود آن را با ذکر یک مثال ساده تر برای درک بهتر توضیح دهیم. برای کنترل دقیق کارها و امور در برنامه ریزی پروژه را از یک کل مبهم به بسته های کاری کوچکتر می شکنیم تا کنترل این امور ساده تر گردد.

این بسته های کاری که ماهیت خود را از سطح آخر یعنی فعالیت ها به دست می آورند را ساختار شکست کار می گویند به عبارت دیگر می توان گفت که فعالیت های مورد نظر جهت تکمیل یک بسته کاری خاص را WBS می گویند.

برای نمونه یک بسته تحویلی با نام پمپ وجود دارد فعالیت هایی که برای نصب و تحویل این پمپ انجام می گیرد می تواند 1- حمل به محل نصب 2- تحویل فونداسیون 3- صفحه گذاری 4- نصب پمپ 5- تنظیمات 6- گروت ریزی 7 – رفع عیب باشد یعنی این فعالیت ها انجام می شود تا یک پمپ نصب گردد به این بسته کاری که باید تحویل گردد ساختار شکست کار(WBS) گفته می شود.

برای ایجاد ساختارهای شکست کار روش های مختلفی وجود دارد که با توجه به ماهیت و نوع پروژه روش مورد نیاز انتخاب می گردد. ولی عموماً در پروژه های صنعتی ساختار را می توانید به روش زیر ایجاد نمایید و تجریه هم ثابت کرده است که این ساختار می تواند ساختار مناسبی باشد.

1- در سطح اول یک ساختار شکست کار کل پروژه قرار می گیرد. که به صورت پیش فرض پس از ایجاد پروژه جدید در صفحه WBS وجود دارد.

2- در سطح دوم بایستی نواحی کاری مختلف را شناسایی نمایید. این بخش که به Area معروف است نشان دهنده مناطق اصلی است که یک پروژه در آن ها فعالیت می نماید. آیتم های جدید را با گزینه Add در سمت راست صفحه ایجاد کنید و با فلش ها سلسه مراتب آن را تنظیم نمایید.

یک پروژه می تواند شامل یک یا چند Area باشد. به طور نمونه ممکن است در یک پروژه چند ناحیه با عنوان های 1- Area 001 2- Area 002 3- Area 003 وجود داشته باشد.

3- در سطح سوم بایستی Sub Area یا نواحی فرعی را مشخص نمایید. Sub Area نواحی هستند که ممکن است زیر مجموعه یک منطقه یا ناحیه اصلی باشند.

می توان برای Sub Area ها کد مشخص کرد و به جای نام کامل آن از کد خاص تعریف شده برای آن استفاده کرد.

4- در سطح بعد باید Discipline را مشخص کرد. در دیسیپلین نوع عملیاتی را که روی بسته های کاری باید انجام گیرد مشخص می گردد.

عملیات عمرانی (Civil)، عملیات لوله کشی (Piping)، عملیات سازه فلزی(Steel Structure)، عملیات نصب تجهیزات(Equipment)، عملیات برق(Electrical)، عملیات ابزاردقیق(Instrument) و ….

5- در سطح بعد باید Sub Discipline را باید مشخص نمایید. Sub Discipline ها زیر سطح های فرعی هستند که روی آن ها باید عملیات های مورد نظر انجام گیرد. به طور نمونه عملیات عمرانی  برای ساخت فونداسیون تجهیزات را می توان به این شکل مشخص نمود.

(Equipment Foundation) یا فونداسیون سازه های فلزی (Structure Foundation). هر نوع زیر سطحی که ماهیت عمرانی داشته باشد در این گروه قرار می گیرد و برای دیگر سطوح نیز این مطلب صدق می نماید.

6- در سطح بعد باید Main Tag ها را وارد کرد یعنی هر کدام از Sub Discipline ها خود ممکن است به دو یا چند زیر گروه دیگر تقسیم شوند. به عنوان Equipment Foundation یعنی فونداسیون تجهیزات خود به زیر سطح های مختلفی تقسیم می شود.

برای تکمیل این بسته کاری باید لیست کلیه تجهیزات که فونداسیون آن ها باید تکمیل گردد لیست می شود فرض کنید تجهیزات ما شامل پمپ و هیتر باشند.

7- در سطح بعدی ساختار شکست کار باز باید زیرمجموعه بسته کاری قبلی را تعیین نمایید.  به طور نمونه تعداد پمپ هایی که در بسته کاری Pumps قرار می گیرد 5 عدد باشد پس هر 5 عدد باید  در زیر این سطح دیده شود.

در این سطح Tag یا همان شماره پمپ که از نقشه ها حاصل  می شود وارد می گردد. ممکن است در دیسیپلین های مختلف به دلیل ماهیت آن سطوح به یک تعداد و یک شکل نباشند و این طبیعی است.

8- در سطح آخر فعالیت های مربوط به هر ساختار وارد می گردد.

**** به دلیل اینکه ساده تر بودن درک فعالیت ها به فارسی وارد شده است. اما بهتر است برنامه یک دست باشد یا کامل فارسی یا کامل انگلیسی گرچه به دلیل اینکه در گزارش گیری ها نرم افزارهای مختلف با زبان انگلیسی همخوان تر هستند و نیز کوتاه شدن لیست فعالیت ها در نوشتار بهتر است از زبان انگلیسی استفاده شود.

این نمونه برای یک پروژه ساخت بوده است اگر قراردای EPC باشد می توانید از همین مدل استفاده نمایید با این تفاوت که بعد از سطح یک یعنی نام پروژه سه فاز اصلی مهندسی – خرید و ساخت باید آورده شود به شکل زیر توجه نمایید.

**** در هر پروژه ای ممکن است با توجه به ماهیت و نیاز نوع ساختار شکست کار متفاوت باشد اما معمولاً در پروژه های صنعتی همین ساختار می تواند به عنوان یک الگوی مناسب استفاده شود.